جملات شرطی چالش بزرگی برای دانش‌‌آموزان هستند اما  یادگیری آن‌‌ها غیرممکن نیست. برای فهم ساختار، کاربرد و تفاوت بین انواع این جملات، بهتر است آن‌‌ها را به ترتیبی که در این مقاله آورده شده یاد بگیرید و بعد از یادگیری هریک از آن‌‌ها به تفاوت آن با نوع قبلی توجه کنید.

از جملات شرطی برای فکر کردن درمورد این که چه اتفاقی می‌‌توانست بیفتد، چه اتفاقی ممکن است افتاده باشد و اتفاقی که آرزو می‌‌کنیم که ‌ای کاش بیفتد، استفاده می‌‌کنیم.

در انگلیسی بیشتر جملات شرطی در ساختار خود “if” دارند. بیشتر جملات شرطی انگلیسی دارای فعلی هستند که زمان دستوری آن یکی از زمان‌‌های گذشته است. این کاربرد جملات شرطی “unreal past” نام دارد چون در آن ما از زمان گذشته استفاده می‌‌کنیم اما درواقع به چیزی اشاره می‌‌کنیم که در گذشته اتفاق نیفتاده است.

برای یادگیری بهتر جملات شرطی نیاز به داشتن اطلاعات کافی در مورد زمان ها در زبان انگلیسی داریم.

---

---

گرامر انواع جملات شرطی

پنج روش و فرمول اصلی برای ساخت جملات شرطی در انگلیسی وجود دارد. در همه این فرمول‌‌ها جمله شرطی از یک جمله‌‌واره if (if clause) و یک جمله‌‌واره اصلی (main clause) ساخته می‌‌شود. برای بیشتر جملات شرطی منفی یک جمله معادل وجود دارد که در آن به جای “if” از “unless” استفاده می‌‌شود.

در این مقاله ابتدا به صورت خلاصه ساختار همه انواع جملات شرطی را بیان می‌‌کنیم و در ادامه به توضیح جداگانه هریک از آن‌‌ها می‌‌پردازیم.

• شرطی نوع صفر

• کاربرد: بیان حقایق کلی

• زمان فعل در جمله‌‌واره دارای if: حال ساده

• زمان فعل در جمله‌‌واره اصلی: حال ساده

• شرطی نوع اول

• کاربرد: بیان یک وضعیت محتمل و پیامد احتمالی آن

• زمان فعل در جمله‌‌واره دارای if: حال ساده

• زمان فعل در جمله‌‌واره اصلی: آینده ساده

• شرطی نوع دوم

• کاربرد: بیان یک وضعیت فرضی و پیامد احتمالی آن

• زمان فعل در جمله‌‌واره دارای if: گذشته ساده

• زمان فعل در جمله‌‌واره اصلی: حال شرطی یا حال استمراری شرطی

• شرطی نوع سوم

• کاربرد: بیان یک وضعیت غیرواقعی در گذشته و پیامد احتمالی آن در گذشته

• زمان فعل در جمله‌‌واره دارای if: گذشته کامل

• زمان فعل در جمله‌‌واره اصلی: شرطی کامل

• شرطی ترکیبی

• کاربرد: بیان یک وضعیت غیرواقعی در گذشته و پیامد احتمالی آن در زمان حال

• زمان فعل در جمله‌‌واره دارای if: گذشته کامل

• زمان فعل در جمله‌‌واره اصلی: شرطی حال

جملات شرطی نوع صفر

جملات شرطی نوع صفر زمانی استفاده می‌‌شود که زمانی که به آن اشاره می‌‌شود “الان” یا “همیشه” باشد و وضعیت بیان شده واقعی و امکان‌‌پذیر باشد.

از این جملات شرطی برای بیان حقایق کلی استفاده می‌‌شود. زمان افعال در هردو جمله‌‌واره آن حال ساده است. در جملات شرطی نوع صفر می‌‌توانیم به جای “if” از “when” استفاده کنیم، بدون این که در معنی جمله تغییری ایجاد شود.

حال ساده + زمان حال ساده + if

از این نوع شرطی اغلب برای دستور دادن یا راهنمایی کردن استفاده می‌‌شود که در این مواقع در جمله‌‌واره اصلی فعل امری به کار می‌‌رود. مثال:

جملات شرطی نوع اول

جملات شرطی نوع اول برای اشاره به زمان حال یا آینده استفاده می‌‌شود و وضعیتی که در آن بیان می‌‌شود واقعی است. این نوع جملات شرطی به یک وضعیت محتمل و پیامد احتمالی آن اشاره دارند. در این جملات فعل جمله‌‌واره if در زمان حال ساده و فعل جمله‌‌واره اصلی در زمان آینده ساده است.

آینده ساده + زمان حال ساده + if

در جملات شرطی نوع اول همچنین می‌‌توانید به جای زمان آینده از افعال مدال (کمکی) استفاده کنید و میزان مطمئن بودن، اجازه و یا پیشنهادی درمورد نتیجه را بیان کنید. مثال:

جملات شرطی نوع دوم

شرطی نوع دوم برای اشاره به “الان” یا “هر زمانی” به کار می‌‌رود و وضعیتی که در آن بیان می‌‌شود غیرواقعی است. این جملات بر اساس حقایق نیستند. این نوع جملات شرطی به یک وضعیت فرضی و پیامد احتمالی آن اشاره می‌‌کنند.

در جملات شرطی نوع دوم فعل جمله‌‌واره if در زمان گذشته ساده و جمله‌‌واره اصلی شرطی حال است. منظور از شرطی حال وجود ساختار (شکل ساده فعلwould + ) یا (وجه وصفی حالwould + be + ) در جمله‌‌واره اصلی است.

یادآوری: وجه وصفی حال شکل ساده فعل + ing است.

استفاده از ساختار (وجه وصفی حالwould + be + ) در جملات شرطی نوع دوم بیانگر عمل یا وضعیتی ناتمام و ادامه‌‌دار است که این وضعیت نتیجه احتمالی شرط غیرواقعی بیان شده در جمله‌‌واره if است.

شرطی حال یا شرطی حال استمراری + زمان گذشته ساده + if

در جملات شرطی نوع دو می‌‌توانید به جای would از modalها استفاده کنید و با این کار میزان قطعیت، اجازه یا پیشنهادی درمورد نتیجه را بیان کنید. مثال:

جملات شرطی نوع سوم

از جملات شرطی نوع سوم برای اشاره به زمانی در گذشته و وضعیتی که خلاف واقعیت است، استفاده می‌‌شود. درواقع چیزی که در آن‌‌ها بیان می‌‌شود برعکس چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است.

جملات شرطی نوع سوم برای بیان وضعیتی غیرواقعی در گذشته و پیامد احتمالی آن در گذشته به کار می‌‌رود. در این جملات زمان فعل در جمله‌‌واره اصلی “گذشته کامل” و در جمله‌‌واره اصلی “شرطی کامل” (قسمت سوم فعل would + have +) است.

یادآوری: قسمت سوم فعل در افعال بی‌‌قاعده ستون سوم در جدول مربوط به این افعال و در افعال باقاعده شکل ed آن‌‌ها است.

در جملات شرطی نوع سه می‌‌توان از شرط کامل استمراری یا همان (وجه وصفی حال would + have + been +) هم استفاده کرد. این ساختار به نتیجه انجام نشده عمل ذکر شده در جمله‌‌واره if اشاره دارد و توضیح می‌‌دهد که این نتیجه هنوز تمام نشده و ادامه‌‌دار است.

حال کامل یا حال کامل استمراری + گذشته کامل + if

در شرطی نوع سوم مخفف‌‌سازی‌‌هایی صورت می‌‌گیرد که ممکن است زبان‌‌آموزان را به اشتباه بیندازد. شکل کوتاه‌‌شده هردو کلمه would و had “’d” است و اگر به خوبی با این نوع جملات شرطی آشنا نباشید باعث اشتباه گرفتن آن‌‌ها خواهد شد. برای جلوگیری از اشتباه این دو قانون را به خاطر بسپارید:

• Would هیچ‌‌وقت در جمله‌‌واره if نمی‌‌آید. پس اگر در جمله‌‌واره if با “’d” مواجه شدید، حتما شکل کوتاه‌‌شده had است.
• Had هیچ‌‌وقت قبل از have نمی‌‌آید. پس اگر “’d” را درست قبل از have در کنار ضمیری دیدید، شکل کوتاه‌‌شده would است.

جملات شرطی ترکیبی

جملات شرطی ترکیبی برای اشاره به زمانی در گذشته و وضعیتی به کار می‌‌روند که در زمان حال هم ادامه دارد و در جریان است. چیزی که در این جملات بیان می‌شود برعکس چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است (مثل شرطی نوع سه). از جملات شرطی ترکیبی برای بیان وضعیتی غیرواقعی در گذشته و پیامد احتمالی آن در زمان حال استفاده می‌‌شود.

دو بخش (جمله‌‌واره ها) در جملات شرطی ترکیبی می‌‌توانند به زمان‌‌های متفاوتی اشاره کنند و به همین دلیل به آن‌‌ها شرطی “ترکیبی” می‌‌گویند.

1. شرط در گذشته و پیامد در حال

در این نوع از جملات شرطی ترکیبی زمان در جمله‌‌واره if گذشته کامل و زمان در جمله‌‌واره اصلی شرط حال (شکل ساده فعل+ would) است.  

شکل ساده فعل + would + گذشته کامل + if

در این نوع جملات شرطی هم می‌‌توانید در جمله‌‌واره اصلی به جای would از modalها استفاده کنید و میزان مطمئن بودن یا اجازه‌‌ای را بیان کنید و یا درمورد نتیجه پیشنهادی بدهید:

2. وضعیت در زمان حال یا ادامه‌‌دار و نتیجه در گذشته

در نوع دوم جملات شرطی ترکیبی، زمان در جمله‌‌واره if گذشته ساده و در جمله‌‌واره اصلی شرط کامل (قسمت سوم فعل + have + would) است.

قسمت سوم فعل + have + would + گذشته ساده + if

نکته: در همه انواع جملات شرطی، ترتیب جمله‌‌واره‌‌ها قابل تغییر است. ممکن است در هنگام تغییر ترتیب جمله‌‌واره‌‌ها لازم شود از نشانه‌‌های نگارشی استفاده کنید و ضمایر را جابه‌‌جا کنید اما معنی تغییری نمی‌‌کند. مثال: