همه ما به خاطر داریم که در دوران دبستان یکی از راه‌‌‌‌های یادگیری کلمات جدید و آشنایی با ساختار جمله، جمله‌ سازی بود. یک سری کلمات را سر خط می‌‌‌‌نوشتیم و با آن‌‌‌‌ها جمله می‌‌‌‌ساختیم.

حال وقت آن رسیده است جمله سازی در انگلیسی را شروع کنیم و با ساختار جمله در زبان انگلیسی و انواع جملات انگلیسی آشنا شویم. ولی اینجا خبری از نوشتن کلمه سر خط نیست.

همه چیز را به همان سادگی یاد می‌‌‌‌گیرید ولی این بار کمی حرفه‌‌‌‌ای تر.

به شما قول می‌‌‌‌دهم بعد از خواندن مطالب این مقاله ساختار ذهنتون حسابی سر و سامان می‌‌‌‌گیرد.

---

---

جمله در زبان انگلیسی چیست؟

برای یادگیری ساختار جمله‌سازی در انگلیسی اول باید بفهمیم که جمله چیست؟

به بیان ساده جمله گروهی از کلمات است که از دو جزء اصلی زیر تشکیل شده است:

• فاعل

  چیزی که جمله درمورد آن است

• گزاره

  سخنی که درمورد فاعل بیان می‌شود

به مثال ساده زیر توجه کنید:

در این جمله “you” فاعل و “speak English” گزاره است.

جمله بالا خیلی کوتاه است. البته جملات می‌توانند بلندتر و پیچیده‌تر هم باشند اما به طور کلی هر جمله‌ای حتما یک فاعل و یک گزاره دارد. حالا به مثال طولانی‌‌‌‌تر زیر توجه کنید:

در این جمله “Ram and Tara” فاعل و بقیه جمله گزاره است. “speak” فعل جمله بوده و بخشی از گزاره است.

توجه داشته باشید که گزاره‌ها همیشه یک فعل دارند و گاهی گزاره فقط از یک فعل تشکیل می‌شود. مثال:

در این جمله “smoke” فاعل و “rises” فعل و گزاره جمله است.

پس می‌توانیم بگوییم که یک جمله حداقل باید یک فاعل و یک فعل داشته باشد. البته در این مورد یک استثنا وجود دارد و آن جمله امری است.

جملات امری فاعل ندارند؛ یعنی وقتی کسی چیزی می­‌خواهد معمولا نام مخاطب را بیان نمی‌­کند. فاعل در این جملات بیان نمی‌­شود زیرا معلوم است که مخاطب چه کسی است. “you”!

به جمله­‌های امری زیر در حالت بدون فاعل و با فاعل توجه کنید:

این جمله فاعل ندارد و همه کلمات آن جزو گزاره هستند. “wait” فعل جمله است.

در این نمونه “everybody” فاعل و “look” گزاره و فعل است.

توجه داشته باشید که جمله بیانگر یک مطلب و اندیشه کامل است. در زیر نمونه‌­هایی از جملات کامل و ناقص را می­‌بینید:

این مورد به دلیل ناقص بودن معنی، جمله محسوب نمی‌­شود.

همچنین به یاد داشته باشید که جمله با حرف بزرگ شروع  و با نقطه (.)، علامت سوال (?) یا علامت تعجب (!) تمام می‌­شود.

اجزای جمله در انگلیسی

در این بخش به معرفی و توضیح اجزای ساختار جمله در انگلیسی می­‌پردازیم. یادگیری اجزای جمله برای جمله­‌سازی و یادگیری ساختار و انواع جمله ضروری است.

جمله­‌واره مستقل یا independent clause: جمله­‌واره مستقل می­‌تواند به تنهایی یک جمله کامل باشد. این نوع جمله‌­واره فاعل و فعل دارد و معنای کاملی را می­‌رساند.

در این جمله­‌واره­‌ کلمه سبز فاعل و کلمه قرمز فعل هستند.

جمله‌­واره وابسته یا dependent clause: این نوع جمله­‌واره به تنهایی جمله کاملی نیست و باید به یک جمله­‌واره مستقل بپیوندد تا یک جمله کامل تشکیل شود. به این جمله­‌واره‌­ها  “subordinate clause”یا جمله‌­واره­‌های فرعی هم می‌­گویند.

فاعل یا subject: شخص، حیوان، مفهوم، مکان یا چیزی که عملی را انجام می‌­دهد. فاعل جمله را می‌­توان با پرسیدن سوال who? یا what? تشخیص داد.

فعل یا verb: بیانگر عملی است که فاعل انجام می­‌دهد. فعل را می‌­توان با پرسیدن “What was the action” یا “What happened” تشخیص داد.

به افعال “to be” افعال ربطی هم می ­گویند. مثلا در مثال زیر فعل “is” فاعل “the movie” را به گزاره یا مکمل “good” پیوند می­ دهد.

مفعول یا object: شخص، حیوان، مکان، چیز یا مفهومی که عمل فعل را دریافت می‌کند (عمل روی آن انجام می­ شود). می‌­توان مفعول جمله را با پرسیدن سوال “The subject did what” یا “To whom/For whom” تشخیص داد.

عبارت قیدی یا Prepositional Phrase: عبارتی است که با یک حرف اضافه (مثل in, at for, behind, until, after, of  و during) شروع می­‌شود و کلمه‌­­ای را در جمله توضیح می‌­­دهد. عبارات قیدی به سوالات زیادی جواب می­‌دهند که از جمله آن‌­ها “Where/ When/ In what way” هستند.

انواع جمله در انگلیسی

جملات انگلیسی برحسب هدفی که دارند در یکی از چهار گروه زیر قرار می‌­گیرند:

• جمله اخباری (شرح و بیان چیزی)

  declarative sentence

• (جمله پرسشی (پرسیدن چیزی

  interrogative sentence

• جمله امری (دستور یا درخواست چیزی)

  imperative sentence

• جمله عاطفی (نشان دادن احساسات شدید)

  exclamative sentence

به انواع جمله­ معمولا “clause types” هم می­‌گویند که به معنی “انواع جمله­‌واره” است.

جمله اخباری

جمله‌­ای که چیزی را بیان می‌­کند و به ما اطلاعات می‌­دهد. در پایان این جملات از نشانه نقطه (.) استفاده می­‌کنیم. ترتیب کلمات در آن­ به شکل زیر است:

فعل + فاعل

جملات اخباری می­‌توانند منفی یا مثبت باشند. به مثال­‌های زیر توجه کنید:

جملات اخباری رایج‌­ترین جملات در انگلیسی هستند.

جمله پرسشی

جمله­‌ای که سوال می­‌کند یعنی از ما چیزی را می­‌پرسد. جملات سوالی اطلاعات می‌­خواهند و همیشه در پایان آن­ها از علامت سوال (?) استفاده می‌­کنیم. معمولا ترتیب کلمات در جملات پرسشی به شکل زیر است:

کلمه wh+ فعل اصلی+ فاعل + فعل کمکی…

جملات پرسشی هم می­‌توانند مثبت یا منفی باشند. به مثال­‌های زیر دقت کنید:

جمله امری

جمله امری از مخاطب می‌­خواهد کاری را انجام دهد. در پایان این جمله از علامت تعجب (!) یا نقطه (.) استفاده می‌­کنیم. ترتیب کلمات در این نوع جمله معمولا به شکل زیر است:

بقیه جمله + شکل ساده فعل

توجه داشته باشید که این جملات معمولا فاعل ندارند چون واضح است که فاعل آن­ها تقریبا همیشه you است.

جملات امری می‌­توانند مثبت یا منفی باشند. مثال:

جمله عاطفی یا تعجبی

این جمله بیانگر احساسات شدید یا غافلگیری و تعجب است. در پایان این نوع جمله از علامت تعجب (!) استفاده می­‌کنیم. ترتیب کلمات در جمله عاطفی معمولا به یکی از دو شکل زیر است:

What (صفت +) + فعل + فاعل + اسم How (+ صفت/قید) + فعل + فاعل

به مثال­های زیر توجه کنید:

با توجه به توضیحات بالا به طور کلی می­‌توانیم بگوییم که از جملات اخباری برای بیان چیزی، از جملات پرسشی برای سوال کردن، از جملات امری برای درخواست چیزی و از جملات عاطفی برای بیان احساساتی مثل تعجب استفاده می­‌کنیم.

اما نوع جمله و هدف استفاده از آن همیشه باهم مطابقت ندارند، مخصوصا وقتی تغییری در آهنگ سخن “intonation” ایجاد می‌­شود. مثلا می‌­توانیم از جمله اخباری برای دستور دادن استفاده کنیم:

یا مثلا می­‌توانیم از جمله پرسشی برای نشان دادن تعجب استفاده کنیم:

حتی می‌­توانیم با استفاده از جمله اخباری سوال بپرسیم:

پس باید همیشه حواستان به هدف جمله باشد تا وقتی هدف و ساختار باهم مطابقت ندارند دچار اشتباه نشوید.

ساختار جملات انگلیسی

در بخش اول این مقاله به قواعد کلی جمله‌­سازی پرداختیم. در این بخش می­‌خواهیم به طور دقیق­‌تری به جزئیات انواع ساختار جملات انگلیسی بپردازیم.

انواع جمله از نظر ساختار

جملات انگلیسی چهار نوع ساختار اصلی دارند:

• ساده

• مرکب

• پیچیده

• مرکب- پیچیده

ساختار جملات ساده: این نوع جملات از یک جمله ­واره مستقل ساخته می‌شوند. (جمله ­واره مستقل فعل و فاعل دارد و یک مفهوم کامل را بیان می‌کند.) مثال:

ساختار جملات مرکب: این جملات از دو یا چند جمله‌­واره مستقل ساخته می‌­شوند که به وسیله حرف ربط یا نقطه ویرگول (;) به هم متصل شده‌­اند. هرکدام از این جمله واره­‌ها به تنهایی می‌­توانند یک جمله مستقل باشند. مثال:

در انگلیسی هفت حرف ربط وجود دارد:  and, but, or, nor, for, yet, so

‌ساختار جملات پیچیده: جملات پیچیده از یک جمله‌­واره مستقل و یک جمله‌­واره وابسته تشکیل می­‌شوند. ( جمله­‌واره وابسته با یک حرف ربط وابسته‌­ساز یا ضمیر موصولی شروع می‌­شود و فعل و فاعل هم دارد اما مفهوم کاملی را بیان نمی­‌کند.) مثال:

کلمات زیر حروف ربط وابسته­‌ساز رایج در زبان انگلیسی هستند:

After, although, as, because, before, how, if, once, since, than, that, though, till, until, when, where, whether, while

ضمایر موصولی اصلی در انگلیسی:

that, which, who, whom, whose

ساختار جملات مرکب-پیچیده در انگلیسی: این جملات در ساختار خود حداقل دو جمله­‌واره مستقل و یک یا چند جمله‌­واره وابسته دارند. مثال:

همان­طور که قبلا هم گفتیم نام دیگر جمله‌­واره­ وابسته، جمله­‌واره­ فرعی است.

جملات بالا مثال­ه‌ای ساده­‌ای از این ساختار هستند. در بعضی موارد ممکن است ترتیب جمله‌­واره‌­ها در جملات مرکب-پیچیده متفاوت باشد. مثلا ممکن است یک جمله‌­واره وابسته قبل از جمله‌­واره مستقل بیاید.

5 اشتباه رایج در جمله‌سازی

در ادامه 5 مورد از رایج‌ترین اشتباه‌های جمله‌سازی و راه‌حل‌هایی حرفه‌ای برای حل کردنشان جمع آوری شده است.

ادامه دادن بدون وقفه

جمله‌های بدون وقفه یا جملات ترکیب‌شده، زمانی به وجود می‌ آیند که عبارات بدون هیچ‌گونه کلمات ربط مناسبی پشت سر هم آمده باشند. برای حل این مشکل باید از حروف ربط مناسب استفاده کنید. اگر باز هم جمله موردنظر ناجور یا بیش‌ازحد طولانی به نظر می‌رسید، آن را به دو یا چند جمله تقسیم کنید.

خرد کردن جمله

جمله زمانی خرد در نظر گرفته می‌شود که ناقص باشد (در صورت نداشتن فاعل، فعل یا عبارات تابع). برای حل این مشکل، قسمت جا افتاده را پیدا کنید و کلمات مناسب را به جمله اضافه کنید. فراموش نکنید از وجود فعل و فاعل هم در جمله اطمینان حاصل کنید (مگر اینکه جمله امری باشد).

اگر جمله وابسته است، سعی کنید آن را به یک عبارت مستقل مرتبط کنید.

تطابق فعل و فاعل

در زبان انگلیسی، اگر فاعل مفرد باشد فعل هم باید به تابعیت از آن مفرد باشد و اگر فاعل به صورت جمع آمده فعل هم باید ساختار جمع داشته باشد. بیشتر مواقع شما فقط با اضافه یا کم کردن نشانه‌های جمع می‌توانید فعل و فاعل را با هم مطابقت دهید.

البته گاهی پیدا کردن این اشتباه کار آسانی نیست. یکی از مثال‌های سخت در این مورد، توصیف فاعل مفرد با کلمات جمع هستش. برای مثال:

در این مثال فاعل ترکیبی از کلمه‌های مفرد و جمع هستش و فعل هم به صورت مفرد آمده است. کلماتی مثل خون، عرق و اشک‌ها نباید شما را گمراه کنند؛ با اینکه آن‌ها جمع هستن، باعث نمی‌شوند فاعل هم جمع حساب شود.

ختم شدن جمله به حروف اضافه

عموم زبان آموزان بر این باورند که ختم شدن جمله به حروف اضافه درست نیست، در صورتی که همیشه هم این‌طور نیست. فقط در نوشتن مقاله‌های رسمی مثل انشاهای مدرسه، نباید جمله‌ها را با حروف اضافه تمام کنید؛ اما در بقیه مواقع مانعی ندارد و حتی در مواردی بهتر است استفاده از حرف اضافه در آخر جمله را ترجیح دهید.

اگر مبتدی هستید، باید بدانید حرف‌های اضافه همیشه به یک مفعول نیاز دارند؛ اگر جمله‌ای را با حرف اضافه بدون مفعول تمام کنید، دیگر شفاف و واضح نخواهد بود. برای مثال اگر بنویسین: «.The bird flew above» برای خواننده سؤال پیش می‌‌آید که «?above what» همچنین به یاد داشته باشین که اغلب حرف‌های اضافه با فعل‌های عبارتی (Phrasal Verbs) می‌آیند.

این جمله صحیح است چون مفعول دارد؛ حتی با وجود اینکه مفعول اول جمله آمده است. به کار بردن افعال عبارتی در نوشته‌های رسمی مجاز نیست. پس نباید تحت هیچ عنوان آن‌ها را آخر یا اول جمله بیاورید.

ساختار مجهول

اگرچه ساختار جملات مجهول در زبان انگلیسی از نظر گرامری غلط به حساب نمی‌آید، اما در نوشتار نشانه عدم‌قطعیت است.

حالا فرض کنید همین جمله به حالت معلوم، نوشته بشه.

مثال دوم نه تنها کوتاه‌تر است، بلکه مستقیم‌تر و قابل‌فهم‌تر هم هست. همچنین، جملات معلوم با جدیت و حالت زنده‌ای که دارند، بهتر به نظر می‌رسند. بیشتر اوقات تغییر جمله مجهول به معلوم نوشته را واضح‌تر می‌کند.

یک بار برای همیشه گرامر زبان انگلیسی را از پایه تا پیشرفته به صورت درس به درس و رایگان از دیلماجیو یاد بگیرید.